Czy niepełnosprawni mogą zasiąść za kółkiem sportowego samochodu i osiągać międzynarodowe sukcesy? Okazuje się, że tak, a pierwsze kroki w kierunku spełnienia marzenia o zostaniu kierowcą wyścigowym lub rajdowym stawiają na zajęciach kartingowych w Małopolskim Ośrodku Sportów Motorowych – Tor Speed Race Tarnów, gdzie powstał pierwszy w Polsce gokart przystosowany specjalnie dla osób niepełnosprawnych.
– Pomysł zrodził się w naszych głowach już kilka lat temu, a wynikał on… z zapotrzebowania na tego typu sprzęt – nie ukrywa Rafał Kiwior z Małopolskiego Ośrodka Sportów Motorowych Tor Speed Race Tarnów jednocześnie koordynator ogólnopolskiej akcji „Przez zabawę do bezpieczeństwa”. – Zauważyliśmy, jak wiele niepełnosprawnych osób chciałoby przeżyć niezapomniane chwile prowadząc pojazd na torze kartingowym. Co więcej, większości wcale nie stanowili dorośli ludzie, ale dzieci i młodzież. Dużą grupą były również osoby, które nie urodziły się niepełnosprawne, a na wózku wylądowały w wyniku nieszczęśliwych wypadków samochodowych lub skacząc do wody. Postanowiliśmy coś z tym zrobić.
Coraz większe zainteresowanie sportem kartingowym zmobilizowało konstruktorów do stworzenia pojazdów dla osób, które nie mają pełnej sprawności ruchowej. W ramach projektu „Przełamujemy wszelkie bariery” powstały pierwsze w Polsce gokarty dla osób niepełnosprawnych. Specjalnie przystosowany pojazd nie tylko pozwala aktywnie spędzić wolny czas, ale również stanowi ciekawe i atrakcyjne uzupełnienie rehabilitacji. Pierwsza modernizacja dotyczyła pojazdu treningowo-rekreacyjnego. Od standardowego gokarta różni się on sposobem jego kierowania. Osoby z niedowładem kończyn dolnych nie mają możliwości operowania gazem i hamulcem w standardowy sposób, więc zostały one przeniesione do manetek przy kierownicy, co oznacza że nawet osoba ze znacznymi ograniczeniami ruchowymi może radzić sobie na torze w takim samym stopniu, jak osoba w pełni sprawna. – W prowadzonych przez nas zajęciach uczestniczą nie tylko osoby z niedowładem kończyn dolnych. Naszymi gokartami jeździły również dzieci z autyzmem, czy niedowidzące, które po zaledwie kilku zajęciach już same potrafią płynnie pokonać cały tor. Śmiało można stwierdzić, że jazda gokartem wyrabia umiejętność panowania nad kierownicą, poprawia refleks oraz uczy podejmowania szybkich decyzji w trudnych sytuacjach. Zauważyliśmy również, że zajęcia doskonale kształtują osobowość tych ludzi, rozwijając ich charakter oraz podnoszą samoocenę. Zajęcia wpływają na poprawę ogólnej kondycji organizmu i rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej. Pozwalają również wzmocnić mięśnie kończyn górnych, co dla osób sparaliżowanych od pasa w dół jest naprawdę ważne.
Rafał Kiwior nie ukrywa, że tarnowski projekt odbił się szerokim echem niemal w całej Polsce, a wśród grup, które odwiedzają ich tor, znajdują się niepełnosprawni z miast oddalonych o setki kilometrów. – W zajęciach brali już udział niepełnosprawni z Warszawy, Krakowa, Nowego Sącza, czy Katowic. Spotykaliśmy się z osobami, które przeżywały tzw. traumę powypadkową i miały problem, aby ponownie zasiąść za kółkiem samochodu. Wielu z tych osób dało nam się pomóc i dziś znów cieszą się jazdą. Dzięki wielkiemu sukcesowi tego wynalazku i ogromnemu zainteresowaniu ze strony zawodników nasi konstruktorzy podjęli decyzję o dostosowaniu dla potrzeb osób niepełnosprawnych gokarta sportowego, na którym już teraz mają możliwość trenować sport kartingowy. Sposób dostosowania tego typu pojazdu jest podobny jak w gokarcie treningowo-rekreacyjnym, jednak różnią się one nieco konstrukcją oraz przede wszystkim mocą, która w przypadku gokarta sportowego jest zdecydowanie większa.
Od września tarnowski klub kartingowy TTSK K-TEAM Tarnów zorganizuje kolejny nabór wśród dzieci i młodzieży, które chciałyby zrobić pierwszy krok w motosporcie. Zajęcia będą prowadzone wspólnie dla osób zdrowych i niepełnosprawnych, ponieważ jednym z ich celów będzie integracja obydwu środowisk – Między innymi dlatego też organizujemy wiele turniejów i wyścigów, w których udział biorą zarówno pełnosprawni, jak i niepełnosprawni pasjonaci czterech kółek. Za niedługo przeprowadzimy kolejne edycje Mistrzostw Tarnowa oraz Mistrzostw Małopolski. Doskonalenie właściwej techniki jazdy można nauczać już dzieci od 5-go roku życia. W naszej grupie mamy zarówno chłopców, jak i dziewczynki w takim wieku. Program szkolenia został opracowany z myślą o jak najdokładniejszym i najbardziej kompleksowym przygotowaniu młodych osób do wejścia w świat profesjonalnych wyścigów oraz nabycia właściwej techniki jazdy i umiejętności w bezpiecznym prowadzeniu pojazdów mechanicznych. Motoryzacja jest wszechobecna w naszym życiu. Dzieci, które uczą się jeździć po torach od najmłodszych lat, w późniejszym etapie swojego życia mają zdecydowanie łatwiej zdać egzamin na prawo jazdy i być bezpieczniejszymi kierowcami. Wielu wybitnych kierowców wyścigowych i rajdowych, czy Formuły 1 z Robertem Kubicą na czele, zaczynało właśnie od kartingu. A, że i niepełnosprawni mogą zrobić wielkie kariery, niech świadczy przykład Bartosza Ostałowskiego z Krakowa, który pomimo iż w wypadku stracił obie ręce, jest dziś jednym z najlepszych kierowców wyścigowych w Polsce. Jeżeli tylko się chce i ma się w sobie odrobinę samozaparcia, można zdziałać naprawdę wiele – kończy Rafał Kiwior.
Autor: Sebastian Czapliński/ TEMI.pl
*Tekst ukazał się na łamach tarnowskiego tygodnika TEMI.